O kierunkach zmian i wyzwaniach dla pielęgniarstwa i położnictwa mówiła podczas VIII posiedzenia Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych dr hab. Mariola Głowacka, prof. AMP; Prorektor ds. Collegium Medicum Akademii Mazowieckiej w Płocku, członkini Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych oraz Przewodnicząca Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Zawodowego Pielęgniarek i Położnych.
Swoje występnie oparła na prezentacji, która została przedstawiona przez Profesor na otwarciu polskiej prezydencji w Radzie UE. Wystąpienie skupiło się na kierunkach zmian w kształceniu, praktyce wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej oraz potrzebie poszukiwania wspólnych europejskich rozwiązań.
Pielęgniarstwo i położnictwo to kluczowe zawody medyczne, które odgrywają fundamentalną rolę w systemie opieki zdrowotnej szczególnie w obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącego zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne. Konieczne jest także wypracowanie wspólnych rozwiązań europejskich, przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki każdego państwa członkowskiego oraz różnic w systemach ochrony zdrowia.
Prof. Głowacka podczas wystąpienia podkreśliła wpływ na opiekę zdrowotną międzynarodowej migracji oraz trudności wynikających ze zmian pokoleniowych. W tym aspekcie zaznaczyła, że niezwykle istotne jest dostosowanie kształcenia przeddyplomowego i podyplomowego do rynku pracy, a nie odwrotnie.
– Nie wiemy, jakie mamy zapotrzebowanie na specjalistki i specjalistów różnych dziedzin w skali kraju czy w poszczególnych regionach. Przy prognozowaniu zapotrzebowania musimy się kierować perspektywą przynajmniej 10-letnią. To ogromne wyzwanie dla nas, jako samorządu – podkreśliła Prof. Głowacka.
Pani Profesor wskazała kluczowe obszary zmian:
Struktura wieku pielęgniarek i położnych zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Pielęgniarek i Położnych a struktura wieku pielęgniarek i położnych faktycznie wykonujących zawód odpowiednio pielęgniarki i położnej – konieczność zdiagnozowania jak jest faktyczna wymiana pokoleniowa pielęgniarek i położnych, głównie w systemie opieki zdrowotnej (czy 1 pielęgniarka/ położna odchodząca z systemu jest zastępowana 1 pielęgniarką/ położną wchodzącą do systemu), a także jakie jest i będzie faktyczne zapotrzebowanie, głównie rynku świadczeń zdrowotnych na absolwentów kierunku pielęgniarstwo i kierunku położnictwo w kolejnych dekadach. Konieczne jest również wypracowanie metody, narzędzia umożliwiającego racjonalną diagnozę potrzeb rynku świadczeń zdrowotnych na tych absolwentów.
Atrakcyjność zawodu pielęgniarki i zawodu położnej jako determinanta podejmowania przez młodzież kształcenia na kierunkach: pielęgniarstwo i położnictwo – wzrost wynagrodzeń i poszerzone kompetencje, samodzielność zawodowa oraz zróżnicowanie kompetencji w zależności od poziomu wykształcenia to główne czynniki, które przekładają się na zwiększenie liczby młodzieży decydującej się na studia na kierunku pielęgniarstwo i kierunku położnictwo. Konieczne jest również wypracowanie metody, narzędzia umożliwiającego racjonalnego określenia limitów przyjęć na kierunek pielęgniarstwo i położnictwo.
Podnoszenie kwalifikacji przez pielęgniarki i położne – zgodnie z potrzebami rynku, wzrost liczby specjalistów adekwatnie do zapotrzebowania na usługi medyczne, jednoznaczne zróżnicowanie kompetencji (pielęgniarka/ położna- pielęgniarka/położna po kursie kwalifikacyjnym lub mgr pielęgniarstwa/mgr położnictwa- pielęgniarka specjalista/ położna specjalista – mgr pielęgniarstwa ze specjalizacja/mgr położnictwa ze specjalizacją. Wprowadzenie pielęgniarki zaawansowanej praktyki/ położnej zaawansowanej do struktury kompetencji i do systemu opieki zdrowotnej.
Poczucie wspólnej odpowiedzialności za jakość kształcenia przed- i podyplomowego, postawa uznania i szacunku dla wyższych kwalifikacji i kompetencji pielęgniarek i położnych, uznanie autorytetów w pielęgniarstwie i położnictwie, lojalność zawodowa.
Pielęgniarki i położne z innych krajów (z UE i obcokrajowcy=spoza UE) – poziom ich kwalifikacji, możliwość wyrównania różnic w zakresie umiejętności praktycznych, ich zatrudnienie w polskim systemie opieki zdrowotnej oraz trudności praktyczne z tym powiązane Przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu – sposoby na powrót do aktywnej praktyki zawodowej pielęgniarek i położnych po bardzo długich okresach niewykonywania zawodu, np. 20-30 lat
Współpraca interprofesjonalna – konieczność ścisłej koordynacji działań różnych grup zawodowych w sektorze zdrowia, nauczanie tej współpracy już na etapie kształcenia- wspólne zajęcia kształtujące umiejętności zawodowe i kompetencje społeczne studentów z różnych kierunków, realizacja części programu specjalizacji i kursów pielęgniarek i położnych wspólnie z kształceniem specjalizacyjnym lekarzy.
Od pielęgniarki do położnej, od położnej do pielęgniarki- skrócone ścieżki kształcenia dla licencjatów pielęgniarstwa i licencjatów położnictwa.
Badania naukowe dla pielęgniarek i położnych – projekty badawcze dedykowane pielęgniarkom i położnych oraz ich finansowanie.
Dzięki wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań i dostosowaniu standardów europejskich możemy poprawić warunki pracy oraz zwiększyć atrakcyjność zawodów pielęgniarki i położnej.
źródło: Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych
