Naczelna Izba Aptekarska opublikowała pismo Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczące wyników kontroli koordynowanej przeprowadzonej w obszarze realizacji recept na leki recepturowe w aptekach ogólnodostępnych. Dokument zawiera informacje dotyczące przebiegu działań kontrolnych oraz zaobserwowanych praktyk w aptekach ogólnodostępnych.
Kontrolę koordynowaną przeprowadzono w trzecim kwartale 2024 roku. Skontrolowano łącznie 2761 recept. Wartość skontrolowanej refundacji wyniosła 562 263,37 zł.
Dla 26 aptek objętych kontrolą wydano aż 25 negatywnych ocen ogólnych. Nieprawidłowości stwierdzono w 2102 realizacjach z 2097 recept tj. w 75,94%. Apteki te zostały wezwane do zwrotu refundacji ceny leku w wysokości 465 817,60 zł oraz naliczone zostały do tej kwoty odsetki za opóźnienie.
Oto najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w realizacji:
- wykonanie leku recepturowego niezgodnie z ordynacją lekarską (1890 realizacji),
- wytworzenie DRR zawierającego informacje w zakresie przyjęcia, wykonania oraz daty i czasu wydania leku recepturowego, który uniemożliwiłby wykonanie poprawnej postaci leku (183 realizacje),
- nieprawidłowe wyliczenie kosztu sporządzenia leku recepturowego wynikające z błędnego ustalenia wartości składników, wycenę większej ilości składników, naliczanie nieprawidłowej taksy laborum (73 realizacje),
- wykonanie i wydanie pacjentowi za odpłatnością ryczałtową leku recepturowego z użyciem składnika, który był lekiem gotowym niemającym statusu surowca farmaceutycznego (54 realizacje),
- wykonanie leku recepturowego bez usunięcia niezgodności recepturowej lub wprowadzenie zmian w składzie leku innych niż możliwe zgodnie z posiadanymi uprawnieniami (46 realizacji),
- brak potwierdzenia realizacji recepty papierowej przez osobę faktycznie ją realizującą, czyli wydającą lek pacjentowi (19 realizacji).
W trakcie prowadzonej kontroli ustalono, że powodem wykonywanie leków recepturowych niezgodnie z ordynacją lekarską było nieuwzględnianie gęstości użytych roztworów witamin, nieprawidłowy odczyt zapisu wartości witamin (użycie 2 gramów lub 2 ml solubilizatu witaminy podczas gdy lekarz wskazywał na konieczność użycia 2 g witaminy) lub nieprzeliczenie używanego roztworu witaminy A o wyższym stężeniu na ilość roztworu o niższym stężeniu, w przypadkach kiedy lekarz nie określił na recepcie jej stężenia.
Kierownicy aptek tłumaczyli, że leki recepturowe zostały wykonane zgodnie ze sztuką, ale błędy popełniono przy wycenie, co wynika z błędnego zastosowania mnożnika na karcie substancji.
Twórcy pisma podsumowali swoje zalecenia w kilku punktach:
- Leki recepturowe zawierające w swoim składzie leki gotowe, które zostały wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, mogą być wyceniane za odpłatnością ryczałtową.
- Witaminy występują w postaci roztworów wodnych i olejowych:
3. Lekarze przepisując witaminy jako składniki leku recepturowego, przepisują je w gramach, mililitrach, opakowaniach, jako roztwory lub substancje (100% witaminy). Ordynujący w bardzo wielu przypadkach nie mają świadomości, że osoby wykonujące leki wykorzystują w recepturze nie 100% witaminy, ale ich roztwory o niższym stężeniu. Osoby wykonujące leku recepturowe muszą dokonywać przeliczeń nie tylko z uwzględnieniem różnych gęstości roztworów, ale także z uwzględnieniem stężenia produktów.
4. Roztwory wodne witamin A, D3 oraz A+D3 mają charakter lipofilowy, co powoduje, że aby otrzymać ich wodą postać, należy użyć silnych emulgatorów o/w. Podłoża maściowe, takie jak euceryna czy maść cholesterolowa mają w swoim składzie przeciwne emulgatory w/o i w przypadku przepisania dużej ilości wodnych roztworów, dochodzi do załamania układu emulsyjnego i maść ulega rozwarstwieniu. Wykonujący maści powinni w takich sytuacjach dodawać podłoże amfifilowe, zamienić je całkowicie lub użyć olejowego roztworu witaminy A.
źródło: NIA
