Raport WHO: AI w medycynie

Podczas szczytu AI for Good Global Summit , Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) i Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) opublikowały nowy dokument pt. „Mapowanie zastosowań sztucznej inteligencji w medycynie tradycyjnej”. Dokument ten, wydany w ramach Globalnej Inicjatywy na rzecz AI w Zdrowiu, przedstawia plan działania mający na celu odpowiedzialne wykorzystanie tego potencjału, przy jednoczesnej ochronie dziedzictwa kulturowego i suwerenności danych.

Nowy raport prezentuje doświadczenia w wielu krajach wykorzystujących sztuczną inteligencję do otwierania nowych horyzontów w zakresie opieki spersonalizowanej, odkrywania leków i ochrony bioróżnorodności. Zawiera on przykłady wykorzystania diagnostyki opartej na sztucznej inteligencji w ajurgenomice, modeli uczenia maszynowego identyfikujących rośliny lecznicze w krajach takich jak Ghana i Republika Południowej Afryki oraz wykorzystania sztucznej inteligencji do analizy tradycyjnych związków leczniczych w leczeniu chorób krwi w Republice Korei.

„Nasza Globalna Inicjatywa na rzecz Sztucznej Inteligencji w Ochronie Zdrowia ma na celu pomóc wszystkim krajom w korzystaniu z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji i zapewnić ich bezpieczeństwo, skuteczność i etyczność” – powiedział Seizo Onoe, Dyrektor Biura Standaryzacji Telekomunikacji ITU. „To partnerstwo ITU, WHO i WIPO łączy niezbędną wiedzę specjalistyczną”.

Innowacje oparte na danych i mające korzenie etyczne

W dokumencie podkreślono znaczenie wysokiej jakości, inkluzywnych danych i partycypacyjnego projektowania, aby zapewnić, że systemy sztucznej inteligencji odzwierciedlają różnorodność i złożoność medycyny tradycyjnej. Zastosowania sztucznej inteligencji mogą wspierać wzmacnianie bazy dowodowej i badawczej na przykład poprzez Cyfrową Bibliotekę Wiedzy Tradycyjnej w Indiach i Wirtualną Bibliotekę Zdrowia w obu Amerykach, które wykorzystują sztuczną inteligencję do ochrony wiedzy rdzennej, promowania współpracy i zapobiegania biopiractwu. Biopiractwo to termin oznaczający nieautoryzowane pozyskiwanie zasobów biologicznych i/lub powiązanej z nimi tradycyjnej wiedzy z krajów rozwijających się lub patentowanie fałszywych wynalazków opartych na takiej wiedzy lub zasobach bez wynagrodzenia.

„Własność intelektualna to ważne narzędzie przyspieszające integrację sztucznej inteligencji z medycyną tradycyjną” – powiedział Edward Kwakwa, zastępca dyrektora generalnego WIPO. „Nasza praca w WIPO, w tym niedawno przyjęty Traktat WIPO o własności intelektualnej, zasobach genetycznych i powiązanej wiedzy tradycyjnej , wspiera interesariuszy w zarządzaniu własnością intelektualną, aby realizować priorytety polityczne, zarówno dla ludności rdzennej, jak i społeczności lokalnych”.

Ochrona suwerenności danych, wzmacnianie społeczności

Nowy dokument wzywa do podjęcia pilnych działań w celu utrzymania suwerenności danych rdzennych (IDSov) i zapewnienia, że rozwój sztucznej inteligencji będzie oparty na zasadach wolnej, uprzedniej i świadomej zgody (FPIC). Przedstawia on modele zarządzania danymi oparte na społecznościach z Kanady, Nowej Zelandii i Australii oraz wzywa rządy do przyjęcia przepisów, które umożliwią ludności rdzennej kontrolowanie i czerpanie korzyści z ich danych.

„Sztuczna inteligencja nie może stać się nowym polem eksploatacji” – powiedziała dr Yukiko Nakatani, zastępca dyrektora generalnego WHO ds. systemów opieki zdrowotnej. „Musimy zadbać o to, aby ludność rdzenna i społeczności lokalne były nie tylko chronione, ale także aktywnie uczestniczyły w kształtowaniu przyszłości sztucznej inteligencji w medycynie tradycyjnej”.

Globalne wezwanie do działania

Biorąc pod uwagę prognozy, że globalny rynek medycyny tradycyjnej, komplementarnej i integracyjnej (TCIM) osiągnie wartość prawie 600 miliardów dolarów do 2025 roku, zastosowanie sztucznej inteligencji (AI) może dodatkowo przyspieszyć rozwój i wpływ TCIM oraz holistycznej opieki zdrowotnej. Obecne wykorzystanie i potencjał AI stwarzają wiele możliwości, ale istnieje wiele obszarów luk w wiedzy i zagrożeń.

Istnieje potrzeba opracowania kompleksowych ram dostosowanych do TCIM w takich obszarach jak regulacje, dzielenie się wiedzą, budowanie potencjału, zarządzanie danymi i promowanie równości, aby zagwarantować bezpieczną, etyczną i opartą na dowodach integrację pionierskich technologii, takich jak sztuczna inteligencja, ze środowiskiem TCIM.

W nowym dokumencie wzywa się wszystkie strony zainteresowane do:

  • inwestowania w inkluzywne ekosystemy sztucznej inteligencji, które szanują różnorodność kulturową i IDSov;
  • opracowanie polityk krajowych i ram prawnych, które wyraźnie uwzględnią kwestię sztucznej inteligencji w medycynie tradycyjnej;
  • budowania potencjału i kompetencji cyfrowych wśród praktyków medycyny tradycyjnej i społeczności;
  • ustanowienia globalnych standardów jakości danych, interoperacyjności i etycznego wykorzystania sztucznej inteligencji;
  • chronienia tradycyjnej wiedzy za pomocą cyfrowych repozytoriów obsługiwanych przez sztuczną inteligencję i modeli podziału korzyści.

źródło: WHO