Ciąża u małoletnich – co o niej wiemy?

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników opublikowało niedawno rekomendacje dotyczące opieki okołoporodowej nad ciężarną nastolatką. Co dziś wiemy o nastoletnich ciążach?

”Ciężarna małoletnia” to określenie na kobietę w ciąży będącą w wieku od 10 do 19 lat. W znacznej większości ciąże te są wynikiem wczesnej inicjacji seksualnej oraz niezastosowania antykoncepcji. W Polsce porody z nastoletnich ciąż to 18,7 przypadków na 1000 porodów. 

Warto wspomnieć o prawnych kwestiach związanych z nastoletnimi ciążami. Kobieta do ukończenia 18 roku życia nie jest uprawniona do posiadania praw rodzicielskich nad dzieckiem, w przypadku porodu opiekunem zostaje osoba wskazana przez matkę lub ojca dziecka. Uprawianie seksu z osobą poniżej 15 roku życia jest niezgodne z kodeksem karnym, pracownicy służby zdrowia są zobowiązani do zgłaszania takich sytuacji do odpowiednich organów.

W grupie nastolatek w stosunku do grupy dorosłych kobiet, wyższy jest odsetek porodów pochwowych, nie ma zaleceń, aby wykonywać u nich cesarskie cięcie tylko ze względu na wiek. Również u nastolatek aktywna faza porodu jest krótsza. Jednak zadowolenie z opieki okołoporodowej jest w tej grupie znacznie niższe. Postrzegają one poród jako doświadczenie traumatyczne. Powodem tego zjawiska wydaje się być brak przygotowania psychicznego do porodu i brak edukacji przedporodowej. 

Nastoletnie ciąże wiążą się z wyższym ryzykiem powikłań np. stanu przedrzucawkowego, porodu przedwczesnego oraz urodzenia martwego dziecka. Młodsze pacjentki mają także niższą świadomość potrzeby suplementacji kwasu foliowego, co wiąże się z wyższym ryzykiem rozwoju wad cewy nerwowej. 

Wiele organizacji wskazuje także na skłonność młodych mam do szybkiego zaprzestania karmienia piersią. 

Lekarze i położne muszą zwrócić szczególną uwagę na różnice dotyczące opieki nad małoletnimi ciężarnymi. Szczególną rolę mają w tym zakresie położne, do których należy edukacja młodej kobiety oraz monitorowanie przebiegu ciąży i jej stanu psychicznego. 

źródło: Pliszka A.: Ciąża małoletnich – problem wart szczególnej troski. Nursing PZWL